Antodis Yönetici Ortağı Behiç Ferhatoğlu ile Üretimde Dijitalleşme, MES ile ERP Sistemlerinin Üretimin Dijitalleşmesindeki Rollerini, Antodis’in Çözüm Önerilerini ve Hedeflerini Konuştuk. 

Dijital Dönüşüm ve Üretimde Dijitalleşme
 
Dijital dönüşümü güncel teknolojilerin yardımıyla müşterilerimize sunduğumuz ürün ve hizmetlerde, bunların sunuş şekillerinde ya da iş süreçlerimizde yıkıcı iyileştirmeler ortaya koymak ya da yeni iş modelleri ortaya çıkarmak olarak tanımlayabiliriz. 

Üretimin dijitalleşmesi ise Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın ifadesiyle nesnelerin interneti, yapay zekâ, ileri analitik gibi dijital teknolojiler ile robotik sistemler, eklemeli imalat gibi ileri üretim teknolojilerinin imalat sanayinde giderek artan nispette ve farklı şekillerde kullanılması süreci olarak tanımlanabilir. Ancak dijital dönüşümün kendisinde olduğu gibi üretimin dijitalleşmesinde de tek bir doğru yol ya da teknoloji kullanımından bahsetmek mümkün değil. 

Dijital dönüşüm sürecinde öncelikle yol haritasını belirleyip ulaşmak istediğimiz hedefleri ortaya koymalı ve bu hedefler doğrultusunda hangi teknolojilerin nasıl ve ne amaçla kullanılacağını belirlemeliyiz. 
 
MES ile ERP Sistemlerinin Üretimin Dijitalleşmesindeki Rolleri
Dijital dönüşümdeki 3 temel trendden biri "yatay ve dikey değer zincirlerinin birbiri ile entegrasyonu ve dijitalleşmesi". Bu değer zincirlerinin önemli bir kısmı firmalarda bugün ERP yazılımları tarafından yönetiliyor. MES yazılımları ile de özetle bu değer zincirlerinden üretim operasyonlarının gerçek zamanlı olarak yürütülmesi ve raporlanması sağlanıyor. MES yazılımlarının ortaya çıkışı o dönemde yani 90'lı yılların başında ERP yazılımlarının bu fonksiyonaliteye sahip olmamasına dayanıyor. Ancak bu konuda yazılımlar arasındaki sınırların her gün biraz daha belirsizleştiğini ve açıkçası özellikle son 10 yılda olgunlaşan ERP yazılımlarını düşündüğümüzde MES yazılımlarının sunduğu fonksiyonalitenin tamamını ERP yazılımlarının da sunabildiğini söyleyebiliriz. 

Antodis ekibi olarak şu ana kadar gerçekleştirdiğimiz projelerin tamamında üretim operasyonlarının gerçek zamanlı takibini IoT verisinin desteği ile ERP yazılımının üzerinde veya webservisleri ile tamamen ERP yazılımlarının fonksiyonalitesini kullanarak yürüttük. Tüm verileri ve operasyonları ERP yazılımları üzerinden yönetmek ve iki ayrı sistem kullanmamak sahada projelerimizin başarısını artıran bir unsur oldu. Bunda ortaklarımız dahil olmak üzere neredeyse tüm Antodis ekibinin 15 yılın üzerinde bir ERP tecrübesine sahip olmasının da çok önemli bir payı var.  Elbette MES yazılımları var olmaya devam edecekler, etmeliler, sanayide hala üretim yönetimi fonksiyonları çok gelişmemiş ticari paket yazılımları kullanan birçok firma var. Bu firmalar mevcut çözümlerini değiştirmeden bir MES çözümü ile üretim süreçlerini yönetebilir ve kısıtlı da olsa planlama faaliyetlerini yürütebilirler. Ancak gelişmiş bir ERP sistemine sahip olan firmaların ayrıca bir MES sistemine ihtiyaçlarının olmadığını düşünüyoruz.
 
IIoT Platformları
IIoT platformları üretim sahası ya da ürünlerin üzerinde yer alan ve dijital veri üreten plc, sensör, robot, cnc, rfid etiketi gibi nesnelerin tamamı ile çift yönlü iletişim halinde olarak üretim süresi, duruş süresi, sıcaklık, miktar, nem, lokasyon gibi sensörlerin sunabildiği tüm verileri ERP yazılımlarındaki ilgili bilgilerle eşleştirerek alır ve büyük veriyi oluşturarak bu amaçla oluşturulmuş veri tabanlarında saklar. 
Ayrıca bu verileri işleyerek işletmedeki tüm süreçlerin birbiri ile olan entegrasyonunu artırmak için isteyen tüm süreçlere sunar. Bunu da geleneksel otomasyon topolojisindeki makina >sensör >plc >scada >mes >erp >bulut akışının aksine değer zincirinin herhangi bir noktasına gerçek zamanlı olarak sunabilir. Bu sayede ERP gibi kurumsal süreçlerin yönetiminde kullanılan yazılımlarla stok yönetimi, kapasite planlama, üretim yönetimi, bakım yönetimi, kalite yönetimi, verimlilik analizi gibi birçok konunun anlık verilerle gerçek zamanlı ve esnek olarak yönetilmesi sağlanır.
 
IIoT platformları tarafından işlenmiş olan bilgiler üretimi canlı olarak izlemek, verimliliği takip etmek ve OEE/TEEP gibi göstergeleri üretmek için kullanılır. Diğer taraftan büyük veri üzerinde yürütülen analitik çalışmalar ile modellenen ve üretilen makina öğrenmesi / yapay zekâ temelli algoritmalar anlık olarak çalıştırılarak kestirimci bakım, anomali tespiti, kritik hatalara neden olan kök nedenlerin tespiti gibi amaçlarla kullanılır. 

Benzer algoritmalar makinaları durdurmak / çalıştırmak / programlamak gibi amaçlarla makinaları gerçek zamanlı olarak yönetmek için, üretim süresi / duruş süresi gibi bilgileri hesaplayarak ve arıza/duruş tiplerini ve kayıtlarını tutarak ERP sistemleri üzerinde üretim, kalite ve bakım operasyonlarını anlık olarak yürütmek için de kullanılır. 

Bu anlamda IIoT platformları Endüstri 4.0 çağının petrolü olan büyük veriyi toplar, işler, yönetir, saklar ve gerçek zamanlı karar vermek için başka cihaz/makina veya süreçlerle paylaşır.

Python dili kullanılarak geliştirilmiş olan, REST API'lerle çalışan, açık kaynak kodlu NoSQL veritabanı MongoDB üzerinde çalışan, platform bağımsız, bulut ya da uç sunucu üzerinde çalışabilecek bir mimariye sahip olan Antodis IIoT platformu da tam olarak bu şekilde çalışır. 
 
Antodis Çözüm Ailesi
Çözümlerimizin temelinde tamamen kendi kaynaklarımızla geliştirdiğimiz Antodis IIoT Platformu yer alıyor. Analiz ve dijital dönüşüm yol haritasının belirlenmesi projelerimizde ilk sırada gerçekleştirdiğimiz çalışmalar arasında. Birçok rakibimizden farklı olarak üretim sahasının dijitalleşmesini içeren endüstriyel otomasyon çalışmalarını da kendi ekiplerimizle yürütüyoruz. 

Üretim sahasındaki makina ve cihazlar ya da ürünler ile çift yönlü etkileşimi sağlayan Endüstriyel IoT çözümüz, büyük veri analitik çalışmaları ve mobil çözümler projelerimizin merkezinde yer alıyor. 

Ayrıca sahip olduğumuz derin ERP tecrübesiyle kalite, bakım, servis, üretim, kapasite planlama, maliyetlendirme, stok yönetimi gibi süreçlerin dijital dönüşüm kapsamında yeniden tasarlanarak, operasyonlarının ERP sistemi üzerinde esnek ve anlık olarak yürütülmesi ve OEE (Toplam Ekipman Verimliliği) / TEEP (Toplam Etkin Ekipman Performansı) gibi anahtar göstergelerin Antodis platformu veya mevcut ERP üzerindeki kokpitlerde canlı olarak izlenmesi de projelerimizin en önemli çıktıları arasında. 

Ek olarak global iş ortaklarımız ile artırılmış gerçeklik / sanal gerçeklik, yapay zekâ, robotik sistemler, otonom taşıma sistemleri ve bulut çözümleri konularında da projeler gerçekleştiriyoruz.
 
Özetle üretim sahasından ya da ürünlerden topladığımız IoT verisiyle ERP verisini beraber işleyerek işletmelerin değer zincirlerinde gerçek zamanlı olarak nasıl kullanabileceğimizi ve süreçlerin nasıl daha az insan etkileşimi ile ve daha pürüzsüz yürütülebileceğini çok iyi biliyoruz ve bunu müşterilerimize gereksiz yazılım ve donanım maliyeti çıkarmadan yapıyoruz.

Antodis’in Hedefi
Henüz 3. yılında ve her gün büyüyen bir şirket olarak hedefimiz bir taraftan yatırıma devam ederek IoT platformumuzu güçlendirirken diğer taraftan hem çözüm ortaklığı ağımızı genişleterek birlikte çalıştığımız ERP yazılım ekosistemini genişletmek hem de pazarda dijital dönüşüm alanında en güvenilir çözüm sağlayıcı olmak.